Η τέχνη της εμφάνισης

Μικρός ο χώρος.
Δυο σκαλοπάτια πιο κάτω από το επίπεδο του δρόμου. Στενάχωρος. Με την πρώτη ματιά, αδιάφορος. Ηταν και περίεργη η ώρα. Μεταξύ αργοπορημένου απογεύματος και πρώιμου βραδιάσματος. Ηταν και περίεργη η διάθεση. Μεταξύ μετανιωμένου κλάματος και μισού χαμόγελου.
Μικρός ο χώρος.
Στο πίσω μέρος μιας μονοκατοικίας. Με παράθυρα να βλέπουν τις φωτισμένες ζωές στους γειτονικούς ακάλυπτους.
Μικρός ο χώρος, γεμάτος από κλεμμένες στιγμές. Κλεμμένα τοπία.
Μικρός ο χώρος, με τα φιλμ να στεγνώνουν κρεμασμένα από μανταλάκια, με την μυρωδιά των χημικών να χώνεται παντού, με το νερό στο νιπτήρα τη μια στιγμή να τρέχει και την άλλη να σταματάει.
Μικρός ο χώρος.
Με τον χρόνο να τρέχει κι ύστερα να έρχεται το κλικ της μηχανής, η λάμψη από το φλας και να τον φυλακίζει σε μερικά χιλιοστά από αυτό το μαύρο, το ανεξήγητο, το θαυματουργό σελυλόιντ.
Μικρός ο χώρος, δυο ανάσες μακριά από την κεντρική πλατεία.
Δυό αιώνες μακριά από την πρώτη φορά που κάποιος σκέφτηκε να αιχμαλωτίσει το βλέμμα του πάνω σ’ ένα περίεργο χαρτί.
Πως μου είπες πώς το λένε; Emulsion; Τι είναι αυτό; Κάτι χημικό, μου απαντάς.
Κι ο έρωτας στην χημεία δεν αποδίδει τις καταστροφικές τους επιπτώσεις;
Και οι δακρυϊκοί αδένες κάποια σχέση με χημικές αντιδράσεις του εγκεφάλου δεν έχουν;
Κι η πείνα, κι η δίψα, κι η αϋπνία;
Όλα τελικά είναι θέμα χημείας;
Μικρός ο χώρος.
Με τα παλιά αρνητικά να κρατούν ζηλόφθονα τις ιστορίες τους βουβές και αποκλεισμένες. Ψαλίδι, χαρτί εμφάνισης, ονόματα οικεία και ξένα πάνω στα ράφια, Kodac, Nikon, κοντάκτ, σταθεροποιητής.
Και φυσικά πάνω στα μπουκάλια οι απαραίτητες προειδοποιήσεις για τους αδαείς, προσοχή μην το καταπιείτε είναι απόλυτα τοξικό.
Υπάρχει μήπως μια τέτοια προειδοποίηση και για την ζωή;
Την ζωή που φωτογραφίζεις στους δρόμους. Τη ζωή που διασύρεται στα παγκάκια του κέντρου; Τη ζωή που χαραμίζεται στην παραλιακή; Την ζωή που ματαιοπονεί σε ανούσια ωράρια;
Μικρός ο χώρος.
Στριμωγμένος. Ενας και μόνο ένας μπορεί να κινείται στον σκοτεινό αυτό θάλαμο με άνεση. Ένας και μόνον ένας μπορεί να κινείται μέσα στην μοναξιά της ύπαρξης του με άνεση.
Μικρός ο χώρος.
Μαγικές οι στιγμές που στεγνώνουν στα μανταλάκια. Κοντινό το μέλλον που θάρθει να τα σαρώσει όλα με την ψηφιακή του τεχνολογία και την καταιγιστική του εξέλιξη.
Πριν κανά δυό δεκαετίες, κάποιος άλλος τύπωνε όνειρα και βλέμματα, στα ίδια δεκαπέντε τετραγωνικά. Σήμερα το κάνεις εσύ. Αύριο δεν θα το επαναλάβει ο επόμενος. Η σκυτάλη του θα έχει αλλάξει μορφή. Ισως και να μην υπάρξει ποτέ σκυτάλη.
Μικρός ο χώρος.
Τεράστια η άνοιξη. Δεν χωράει. Στριμώχνεται. Δυσανασχετεί. Γκρινιάζει. Θέλει να βγεί. Να δραπετεύσει.
Ασπρόμαυρες κατά το πλείστον οι φωτογραφίες. Έγχρωμη η ευτυχία και η δυστυχία μας. Χωρίς λεζάντες τα αρνητικά. Γεμάτες λόγια και κραυγές και ξεσπάσματα οι σιωπές μας.
Μικρός ο χώρος.
Τι να πρωτοπείς; Τι να πρωτοπρολάβεις. Κλάσματα του δευτερόλεπτου διαρκεί το λάθος. Κάτι συμβαίνει, κάπου χάνεις τον έλεγχο, κάπου αφαιρείσαι, σου ξεφεύγει το τανκ, σου γλιστρά, κι έρχεται να μπει το φως, να καεί το αρνητικό, να μαυρίσουν οι αναμνήσεις. Κάτι δεν έκανες καλά, κάτι δεν υπολόγισες σωστά, έφυγες από την σιγουριά της πεπατημένης, πήρε φως το φιλμ. Εφυγε από την καθημερινότητα σου η κανονικότητα, από τις μέρες σου ο έρωτας, έμεινες μόνος να κοιτάς, να θυμώνεις, να πληγώνεις, να μονομαχείς με τον χρόνο.
Μικρός ο χώρος.
Στοιβαγμένα ένα σωρό άχρηστα πράγματα σ’ αυτόν. Δίπλα στις λεκάνες και τους ογκομετρικούς σωλήνες, τα σκονισμένα σχέδια και προσχέδια μιας αρχιτεκτονικής μελέτης που ποτέ δεν εφαρμόστηκε. Δίπλα σε μας τους κανονικούς και βολεμένους, ο μεθυσμένος μετανάστης να κοιμάται στο παγκάκι και δίπλα του το άδειο μπουκάλι από το φθηνό κρασί και το πρόσθετο ξύλινο πόδι του.
Να μπορούσες να μας φωτογραφίσεις δίπλα-δίπλα. Εγώ κι αυτός. Νάσουν εκεί, να προλάβεις πριν ξυπνήσει και συνειδητοποιήσει ότι τον παρατηρώ ξεδιάντροπα, ότι χαίρομαι που δεν είμαι στην θέση του. Νάσουν εκεί!.
Μέχρι το επόμενο κλικ της μηχανής, μέχρι την επόμενη φορά που θα αστράψει το φλας και θα με τυφλώσει το πάθος, προλαβαίνω να ονειρευτώ;
Μην μου απαντήσεις. Ετσι κι αλλιώς ο φωτογράφος είναι πάντα ο παρατηρητής.
Έτσι κι αλλιώς μόνη μου μιλάω.
Μικρός ο χώρος.
Μικρός ο χρόνος.
Ετσι κι αλλιώς.
Σου ζήτησα να μείνεις, κι εσύ τρόμαξες.
Ηταν Παρασκευή. Ηταν Σάββατο.
Ηταν άνοιξη.


Το κείμενο αυτό γράφτηκε την Ανοιξη του 2002. Σήμερα στην εποχή της ηλεκτρονικής φωτογραφίας μοιάζει λίγο παράταιρο. Never mind.